اختلافات برسَر تشکیل کابینه لبنان؛تک روی حریری ونسخه پیچی ماکرون - اخبار مشروح

آخرین گزارش ها در خصوص رایزنی های نخست وزیر مأمور تشکیل کابینه جدید لبنان با رهبران سیاسی و شخصیت های برجسته احزاب و جریان های سیاسی این کشور نشان می دهد که او هنوز به چشم انداز روشنی برای تشکیل دولت خود دست نیافته است. در حال حاضر اختلافات میان میشل عون و سعد الحریری بر سَر تشکیل کابینه جدید بیش از پیش تشدید شده است و همین مسأله موجب شده است تا بسیاری، تشکیل دولت جدید در آینده نزدیک را دور از دسترس قلمداد نمایند.

سعد الحریری طی روزهای اخیر با حضور در قصر ریاست جمهوری بعبدا دیداری با میشل عون برگزار کرد. درحالی که همگان منتظر حل و فصل نهایی اختلافات دو طرف و اعلام تشکیل دولت جدید بودند اما این دیدار هم در زمینه شکل گیری کابینه جدید کارگشا نبود.

اکنون نیز نقطه نظرات اختلافاتی عون و حریری در این عرصه عمیق تر شده است. اختلافات دو طرف دارای ابعاد و جنبه های گوناگونی است.

به همین دلیل باید گفت که یکی از محورهای اختلافات میان دو طرف، تعداد وزرای دولت است. در واقع، عون و الحریری هنوز نتوانسته اند به یک توافق نهایی در خصوص تعداد دقیق وزرای دولت آینده لبنان برسند. افزون بر این، عون و حریری در خصوص وزرایی که باید در برخی وزارتخانه ها منصوب شوند، همچنان اختلاف نظر دارند.

نکته قابل تأمل در این زمینه، آن است که سعد الحریری برخلاف قانون اساسی لبنان همچنان بر تک روی در فرایند تشکیل کابینه اصرار می ورزد و معتقد است که خود به تنهایی و بدون جلب نظر میشل عون می بایست دولت را تشکیل دهد. این درحالی است که میشل عون معتقد است که طبق قانون اساسی، باید نظر رئیس جمهور در خصوص اسامی وزرایی که قرار است سکان هدایت وزارتخانه ها را عهده دار شوند، جلب شود.

این درست همان چیزی است که سعد الحریری آن را نادیده انگاشته است. از همین روی، حریری اصرار دارد تا وزرای وزارتخانه های حیاتی را خود به تنهایی و بدون رضایت میشل عون، به مجلس معرفی کند. به عنوان نمونه، نخست وزیر مأمور تشکیل کابینه لبنان می خواهد یک فرد مسیحی را در پست وزارت کشور بگمارد. با این حال، عون معتقد است که او در مقایسه با سعد الحریری، برای انتخاب وزیر کشور از اولویت بیشتری برخوردار است.

به همین دلیل، روزنامه الجمهوریه در مطلبی با اشاره به اختلافات سعد الحریری و میشل عون در خصوص تشکیل کابینه آورده است: سعد الحریری نمی خواهد انتخاب وزیر دادگستری را بر عهده میشل عون بگذارد.

علت این مسأله هم آن است که حریری می ترسد در این صورت به پفراینده های تعدادی از نزدیکانِ وی که در نهادها و مؤسسات دولتی مسئولیت داشته و یا دارند، رسیدگی شود.

اختلافات میان نخست وزیر مکلف و رئیس جمهور لبنان در خصوص تشکیل کابینه زمانی بیش از پیش نمایان شد که دفتر ریاست جمهوری عون بیانیه ای را در این ارتباط صادر کرد. در بیانیه دفتر ریاست جمهوری لبنان در این خصوص تصریح شده است: متأسفانه الحریری همچنان بر تک روی در فرایند تشکیل کابینه اصرار دارد.

دفتر ریاست جمهوری لبنان همچنین در بیانیه خود تأکید کرده است: الحریری قصد ندارد در فرایند تشکیل کابینه ملاحظات رئیس جمهور را در نظر بگیرد. در نظر دریافت این ملاحظات در واقع نمایانگر وجود شراکت در تشکیل کابینه خواهد بود. علیرغم فرافکنی های برخی رسانه های سعودی و آمریکایی در خصوص نقش آفرینی حزب الله لبنان در تشدید اختلافات میان عون و حریری، اما حزب الله موضعی کاملاً سازنده را در این زمینه در پیش گرفته است.

آخرین گزارش ها در این خصوص حاکی از آن است که رهبران حزب الله لبنان از مدتها پیش جهت میانجی گری میان نخست وزیر مکلف و رئیس جمهور لبنان برای حل و فصل اختلافات میان آنها را در پیش گرفته اند. علت این موضع گیری نیز آن است که حزب الله همواره اعلام کرده است منافع و مصالح ملی در تشکیل هرچه سریع تر دولت لبنان نهفته است، چرا که مسائل اقتصادی و نیز مسائل ناشی از شیوع کرونا ممکن است هر روز بحرانی تر شوند.

تا به امروز بسیاری از رسانه های لبنان از جمله الجمهوریه، البناء، الأخبار و… بر نقش میانجی گرایانه و سازنده حزب الله در عرصه تشکیل کابینه جدید لبنان صحه گذاشته اند. این تلاش های میانجی گرایانه همچنان ادامه دارد اما به نظر می رسد که سعد الحریری و حزب متبوعش یعنی جریان المستقبل قصد ندارند از این فرصت بهره برداری نمایند.

یکی از مسائلی که تا به امروز مانع از تشکیل دولت لبنان شده است، تداوم دخالت های فرانسه در این زمینه و پیروی سعد الحریری از طرح پاریس به طور عام و طرح امانوئل ماکرون به طور خاص، است. هفته گذشته نیز الحریری با حضور در کاخ الیزه در پاریس رایزنی هایی را با رئیس جمهور فرانسه در خصوص تشکیل کابینه جدید لبنان انجام داد. ماکرون همچنان نیز تلاش دارد دیدگاه های خود در خصوص تشکیل دولت جدید لبنان را به رهبران این کشور دیکته و تحمیل کند.

در حقیقت، امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه به دنبال آن است تا در فرایند کابینه و به ویژه در خصوص وزارتخانه های کلیدی نظیر اقتصاد، انرژی و … مشورت های جدی با او صورت پذیرد. به طور کلی، هدف اصلی از دخالت های فرانسه در جهت تشکیل کابینه جدید لبنان فراهم کردن زمینه جهت تشکیل دولتِ بدون حزب الله است.

فرانسوی ها اصرار دارند تا مُهره های نزدیک به خود و کشورهای غربی مسئولیت های وزارتخانه های اصلی و کلیدی در لبنان را عهده دار شوند؛ خواسته ای که حریری به طور جدی برای محقق شدن آن تلاش می کند و موجب تشدید اختلافاتش با عون شده است. در این میان اما روسیه بدون توجه به مرزبندی های سیاسی در لبنان و خودداری از مداخله جویی، با ارسال پیامی برای نخست وزیر مکلف این کشور خواستار تشکیل فوری کابینه شده است.