آشکار شدن یک بنای ساسانی در اراک
به گزارش اخبار مشروح، محمدرضا نعمتی ـ سرپرست هیأت باستان شناسی محوطه داوودآباد در این باره گفت: کاوش تپه زروبند 2 از محوطه داودآباد، با هدف مطالعه لایه ها و توالی فرهنگی، معین کردن شرایط تپه از نظر آثار و بقایای معماری و معین کارکرد بنای موجود در آن، با مجوز پژوهشگاه و حمایت اقتصادی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان مرکزی انجام شد. پس از یک ماه کاوش در این تپه، بخشی از حصار و ورودی یک بنای ساسانی به دست آمد.
او اضافه نمود: دیوارهای حصار شامل دو دیوار ضخیم به موازات هم و به عرض 125 سانتیمتر و راهرویی است که در حد فاصل این دو دیوار قرار گرفته است. دیوارهای این بنا از خشت هایی به ابعاد 12×40×40 و 12×54×54 سانتیمتر با ملات گِل به رنگ سفید ساخته شده اند. خشت های به کار رفته در دیوارها نیز از خاک محل تهیه شده و اغلب دارای کیفیت پایین و به رنگ مایل به سفید و قرمز روشن است که میزان زیادی شن درشت و سنگ ریزه دارند.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری گفت: تمام سطح دیوارها و کف راهرو با گچ اندود شده است و در قسمت شرقی ترانشه به وسیله یک ورودی، راهرو به یک برج بیضوی شکل منتهی می گردد که بخش هایی از سقف گهواره ای آن با تاق ضربی، سالم به جای مانده است.
این باستان شناس اضافه نمود: خشت های به کار رفته در برج به ابعاد 12×34×34 سانتیمتر و کوچک تر از خشت های دیوارها هستند و به منظور استحکام دیوار برج بخش بیرونی آن با چینه ای به رنگ مایل به سفید پر شده است.
سرپرست هیأت باستان شناسی زروبند2 با بیان این که این بنا روی صفه ای از چینه بنا شده است که یک متر از سطح دشت ارتفاع دارد، گفت: با توجه به تصاویر هوایی و توپوگرافی، تپه حصار و برج مکشوفه بخش غربی ورودی به بنا بوده و احتمالا بخش شرقی ورودی نیز به همین شکل است.
این باستان شناس اظهارکرد: با توجه به ترک آگاهانه این بنا در کاوش های اجرا شده، اشیاء و یافته های سالمی به دست نیامد و مهمترین یافته این فصل بقایای یک مجمر سفالی است که در سطح بدنه بیرونی آن تزئینات کنده زیادی وجود دارد. علاوه براین تعدادی شاخ قوچ، استخوان های مربوط به گراز، قاپ مخصوص بازی، ابزارهای سنگی و تعدادی زیادی قطعات سفال به دست آمد.
او در نتیجه این کاوش گفت: براساس لایه نگاری اجرا شده و شواهد به دست آمده این تپه، تک دوره و مربوط به دوره ساسانی است که در اواخر این دوره و اوایل دوره اسلامی با خشت، چینه و خاک پر شده و به طور کامل متروک شده است.
روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری به نقل از این باستان شناس خاطرنشان کرد: با توجه به یافته های معماری و شواهد موجود، این بنا مسکونی نبوده و به نظر می رسد که بنایی با کارکرد مذهبی باشد.
نعمتی گفت: با توجه به موقعیت جغرافیایی این اثر، ادامه این کاوش ها می تواند اطلاعات تازه ای از دوره ساسانی شرق زاگرس و فلات مرکزی ایران و کارکرد قطعی بنا حاصل کند. از طرفی، با وجود سالم ماندن بنا، کاوش آن می تواند یاری زیادی به حضور گردشگران در منطقه کند.
محوطه داوودآباد در چهار و نیم کیلومتری شمال غرب شهر داودآباد از توابع شهرستان اراک و در میان زمین های کشاورزی و چهار رشته قنات قرار گرفته است. در 400 متری شرق این تپه، محوطه ای بزرگ به مساحت تقریبی 60 هکتار وجود دارد که دارای آثاری از دوره ساسانی تا اواسط دوره اسلامی است. این تپه در تاریخ 18/2/1387 با شماره 1387 در لیست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
منبع: گردشبان