مالیات بر خانه های خالی چی بود؟ چی شد و به کجا رسید؟ - اخبار مشروح

جهت دریافت خدمات پتینه کاری سقف با گروه ساختمانی آبان در ارتباط باشید. هر گونه خدمات رنگ آمیزی با تکنیک های مدرن پتینه کاری را به ما بسپارید.

داستان از کجا آغاز شد؟

با مسائل عمده ای که از داخل و خارج بر راستا پر پیچ و خم مسکن نهاده شد، این صنعت روز به روز با رکود بیشتری روبرو می گردد. در عین حال قیمت ها پله پله بالا می رفتند و در عین حال کسی هم خواستار و یا توانایی خرید نداشت. دولت نیز با اقدامات مختلف سعی بر نیشگون زدن به این بازار داشت؛ اما این قانون و طرح سابقه ای چند ساله در بازار مسکن دارد و آزمون پس داده محسوب می گردد.

قانون مالیات بر خانه های خالی در سال 1366 تصویب شد و تا سال 1380 نیز جاری بود ولی به دلیل هزینه های بسیار زیاد ارزش گذاری املاک که برای دولت داشت و به طورکلی مالیات اثرگذاری نبود، سال 1380 از قانون حذف شد. این پایه مالیاتی (مالیات بر خانه های خالی) مجدداً در سال 95 در ماده 54 مکرر اصلاحیه قانون مالیات های مستقیم گنجانده شد که بر اساس این قانون، خانه هایی که بیشتر از یک سال خالی می مانند، مشمول درصدی از نرخ مالیات اجاره بها می شوند.

این درصد تعریف شده آن چنان کم بود که صاحبان غرق در زرق و برق هیچ ابایی از پرداخت آن نداشتند. برای مثال یک خانه یک میلیارد تومانی در تهران می بایست سالانه حداکثر دو میلیون تومان مالیات پرداخت کند. در تغییرات جدیدی که به این طرح و قانون وارد شده خبر از 10 برابر شدن مقدار این مالیات ها است.

این قانون نزدیک به 5 سال است که توسط وزارت راه و شهرسازی پیگیری می گردد اما چندان در اجرایی کردن آن پیروز نبوده است. کمیسیون تلفیق مجلس مصوب کرد تا شهرداری ها مجری اجرای این قانون شوند. طبق مصوبه اخیر مالیاتی کمیسیون تلفیق بودجه 99 کشور، سازمان امور مالیاتی مکلف است با همکاری شهرداری های سراسر کشور واحدهای مسکونی خالی از سکنه واقع در شهرهای با جمعیت بیش از یک صد هزار نفر جمعیت در سال های 1397 1398 و 1399 را شناسایی و مالیات متعلقه را بر اساس ماده 54 مکرر قانون مالیات های مستقیم و اصلاحات بعدی از مالکان آن ها اخذ کند.

قانون فعلی مالیات بر خانه های خالی چه می گوید؟

بر اساس ماده فعلی که در این خصوص در قانون اساسی تعریف شده است، واحد های خالی از سال دوم به بعد مشمول مالیات معادل مالیات بر اجاره به توضیح زیر خواهند شد. اجاره ملک اگر ماهی 5 میلیون تومان باشد، این 5 میلیون در طی دوازده ماه سال به 60 میلیون تومان می رسد و مالیات بر اساس این مبلغ اعمال می گردد.

سال اول معاف از مالیات است؛ در سال دوم 50 درصد ارزش اجاری ملک به عنوان مالیات اخذ می گردد، در سال سوم 100 درصد آن به عنوان مالیات اخذ می گردد و در سال چهارم و بعد از آن یک و نیم برابر رقم ارزش اجاره ملک به عنوان مالیات دریافت می گردد. حال اگر این واحد خالی باشد، در انتها سال دوم، 30 میلیون تومان، سال سوم 60 و سال چهارم به بعد 90 میلیون تومان از مالک واحد خالی، مالیات دریافت می گردد. جالب توجه است که در قانون فعلی، خانه خالی اصلاً تعریف نشده است و همین موضوع ایرادات و شبهات بسیاری را در این خصوص مطرح نموده است.

بیشتر بخوانید: طرح مسکن 25 متری ، فاجعه یا کورسوی امید به بهبود بازار مسکن

مالیات بر خانه های خالی؛ خوب، بد و زشت

موافقان این طرح بر این باور هستند که ا استفاده از این ابزار مالیاتی نرخ خانه های خالی در بازار کاهش یافته و منجر به عرضه واحد مسکونی در سراسر کشور خواهد شد که این عرضه یا در بازار اجاره اتفاق خواهد افتاد که منجر به افزایش عرضه مسکن اجاره ای خواهد شد یا آنکه افزایش عرضه در بازار معاملات ملک را به دنبال دارد که منجر به کاهش سهم تقاضا در بازار اجاره خواهد شد؛ بنابراین کنترل خانه های خالی از سکنه در سراسر کشور سهم بسزایی در کاهش قیمت اجاره بها و کاهش فاصله عرضه و تقاضا در این بازار خواهد داشت.

از طرفی هم بر اساس آمار دفتر اقتصاد و مسکن وزارت راه و شهرسازی، با اجرای این قانون 30 الی 60 درصد خانه های خالی که معادل 1 میلیون و 500 هزار واحد مسکونی است، وارد بازار مسکن می شوند.

مخالفان بر این باور هستند که این طرح نیز باعث آشفته سازی بازار مسکن می گردد و دولت و سازمان های مربوطه هرگز توانایی لازم برای اجرای درست و به جای آن را نخواهند داشت. از طرفی هم گروهی از مخالفان بر این عقیده هستند که این امر با حقوق مالکیت شخصی افراد تناقض دارد و نباید اجرایی گردد.

چه شهرهایی مشمول این قانون می شوند؟

مالیات بر خانه های خالی بر اساس ارزش ملک، موقعیت و متراژ آن محاسبه می گردد. قانون اخذ مالیات از واحد های آپارتمانی و خانه های خالی مشمول همه شهر نمی گردد و صرفاً شهرهایی با جمعیت بیش از 100 هزار نفر را در بر می گیرد البته این شرایط ممکن است با اصلاحات آینده تغییر یابد ولی در کل این شرایط فعلاً در نظر گرفته شده اند.

مالیات بر خانه های خالی چقدر است و چگونه محاسبه می گردد؟

بر اساس گفته های یکی از نمایندگان مجلس، عیار خالی بودن یک واحد این است که در هر سال شمسی مجموعاً 6 ماه فاقد سکنه باشد که شناسایی آن به سامانه املاک و اسکان سپرده شده است. در این طرح نرخ سالانه مالیات بر خانه های خالی از ارزش اجاری ملک به ارزش مالیات بر درآمد اجاره املاک تغییر یافت. به عبارتی، در این طرح، نرخ مالیات بر خانه های خالی 5 برابر مالیات متعلقه یعنی مالیات بر درآمد اجاره املاک است. این در حالی است که نرخ مالیات در قانون مصوب سال 94، 50 درصد مالیات بر اجاره املاک بوده است.

سخن آخر

خوب یا بد بودن قانون مالیات بر خانه های خالی هر چی که باشد به نحوه اجرای آن بستگی خواهد داشت. حتی به اجرای این طرح هم نزدیک نشده ایم اما باز هم افرادی هستند که با همکاری بسیاری از مشاوران املاک و نوشتن قراردادهای سوری سعی در دور زدن این قانون داشته اند. با این همه، جدیت و پیگیری دولت در این خصوص شرط لازمه برای پیروزیت این طرح است و خواهد بود.