برطرف تحریم تسلیحاتی؛ ابعاد ماجرا چیست؟
به گزارش اخبار مشروح، خبرنگاران-تحریم تسلیحاتی ایران بر مبنای قطعنامه 2231 شورای امنیت که برای تایید برجام تصویب شده بود از نیمه شب 27 مهر 1399 پس از 13 سال انتها گرفت تا ایران بتواند از کشور های دیگر سلاح های متعارف بخرد.
به گزارش خبرنگاران، وزارت خارجه ایران با صدور بیانیه ای در نخستین ساعت های روز یکشنبه به استقبال سرانجام تحریم های تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران رفت.
در این بیانیه آمده است: از امروز، همه محدودیت های انتقالِ اقلام تسلیحاتی به و از جمهوری اسلامی ایران و همچنین اقدامات و خدمات مالی مرتبط با آن و تمامی ممنوعیت های ورود یا عبور از قلمرو دولت های عضو ملل متحد که پیش از این علیه بعضی از شهروندان و مسئولین نظامی ایران تحمیل شده بودند، به صورت اتوماتیک سرانجام یافت.
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه هم در توئیتی برطرف تحریم های تسلیحاتی را به عادی سازی همکاری دفاعی ایران با دنیا معنا کرد که پیروزی ای برای آرمان چندجانبه گرایی و نیز صلح و امنیت در منطقه به شمار می آید.
پیشتر هم رئیس جمهور در روز 23 مهرماه به سرانجام رسیدن تحریم تسلیحاتی علیه ایران را به مردم تبریک گفته و افزوده بود: از یکشنبه می توانیم از هر کس می خواهیم اسلحه بخریم و به هر کس می خواهیم اسلحه بفروشیم.
او همچنین برداشته شدن تحریم های تسلیحاتی را یکی از نتایج برجام خوانده و آن را پاسخی به آن هایی که می گویند برجام برای ما چه نموده است نامیده بود.
اما برطرف این تحریم ها واقعا به چه معناست؟
علی بیگدلی کارشناس روابط بین الملل در این باره در مصاحبه با خبرنگاران گفت: برداشتن تحریم ها چند بعد دارد. از نظر سیاسی مقدار زیادی به نفع ایران تمام شد. به ویژه دو نشستی که در شورای امنیت سازمان ملل برگزار گردید. یک نشست برای قطعنامه 2231 بود که ادامه تحریم های تسلیحاتی ایران بود که تصویب نشد و دیگری هم مربوط به اجرایی کردن مکانیسم ماشه بود که می خواستند پرونده ایران را به شورای امنیت ببرند و آن هم به تصویب نرسید. کمتر زمانی در تاریخ آمریکا شده بود که آمریکا اینقدر تنها و در انزوا بماند. این از لحاظ پرستیژی به نفع ایران تمام شد.
وی ادامه داد: اما دومین مسئله این است آیا ایران بازاری برای فروش اسلحه خود دارد؟ و اصلا اسلحه ای دارد که در این شرایط کسی بتواند بخرد؟ نباید این بازار آن هم به نفع ایران، خیلی گسترده باشد. به ویژه با توجه به تحریم هایی که برای ایران وضع کردند مشکل است که ایران بتواند سلاح هایش را صادر و دلار کسب کند. دلار در سیستم بانکی به دست ما نخواهد رسید.
او افزود: مسئله بعدی هم این است که از کجا می توانیم سلاح بخریم. اتحادیه اروپا که به ما قطعا سلاح نخواهد فروخت. یک هفته پیش آقای آدامز رئیس میز ایران و ونزوئلا به اروپا رفت و آن ها را آماده کرد تا با برداشتن این تحریم ها، اروپایی ها هم با ایران معامله تسلیحاتی ننمایند. از قبل هم این تعیین بود. فقط روسیه و چین می مانند. این دو کشور هم سابقه دارد که وقتی شورای امنیت قعطنامه علیه ما صادر نموده آن را امضا نموده باشند. پس از فروش اسلحه شان به احتمال زیاد چیزی نصیب ما نخواهد شد.
این کارشناس افزود: هر دو کشور در کشور های عرب منطقه درگیر بازار مالی خود هستند. به خصوص روسیه با عربستان سعودی و چین با کشور های عرب منطقه و همچنین عربستان سعودی ارتباطات مالی دارد و غیرممکن است بخواهد این بازار را از دست بدهد و بخواهد با ایران دست به معاملات تسلیحاتی بزند.
بیگدلی درباره انتظارات منطقی که می توان از برطرف تحریم های تسلیحاتی داشت بیان نمود: انتظارات منطقی همان است که مثلا آقای رئیس جمهور بگوید این قدرکه از برجام انتقاد می کردید این را به دست آوردیم که امتیاز عظیمی است، اما این امتیاز عظیم به موانعی برخورده است که به آن اشاره کردم؛ بنابراین در شرایط مالی مردم هیچ تغییری به وجود نخواهد آمد، چون همه راه ها به سوی ما بسته است. هم راه سوئیس که راه مبادلات تجاری است به روی ما بسته است هم ما اف ای تی اف را تصویب نکردیم و این دوتا باعث می گردد مطالبات مان را دریافت نکنیم و سایر کشور ها برای خدید اسلحه با ما وارد مذاکره نشوند، چون امکان پرداخت دلار را به ما ندارند.
این کارشناس درباره تاثیر انتخابات آمریکا در این باره گفت: اگر ترامپ بگردد شرایط خاص خودش را دارد، ولی اگر آقای بایدن گردد مسئله برگشت آمریکا به برجام شرایط خاص خودش را دارد. آقای بایدن چند روز پیش مصاحبه ای نموده که اگر ما بخواهیم به برجام برگردیم این برجام با برجام زمان اوباما متفاوت است. آن برجام درباره مسایل هسته ای بود، اما بایدن گفته ایران باید در داخل از نظر حقوق بشر، مسایل موشکی، عدم دخالت درکشور های منطقه و عدم یاری به گروه های تروریستی تغییر بکند. این ها شرایط سختی برای ما خواهد بود، ولی از طرفی ما به دلیل مسائل سختی که از نظر مالی داریم و این که معیشت مردم با سختی های گسترده رو به رو شده است دیگر قادر نیستیم به وضع امروز ادامه بدهیم. اگر انتخابات آمریکا صورت بگیرد و حتی ترامپ رئیس جمهور گردد ایران ناچار از کوتاه آمدن است و وارد مذاکره می گردد، اما با آقای بایدن راه هایی مانده است که ما به نرمش هایی تن بدهیم و به سمت آمریکا حرکت کنیم.
بیگدلی بیان نمود: خیلی ها فکر می نمایند در نبود سایر کشور ها روسیه بخواهد بازار تسلیحاتی ایران را اشغال کند، اما اگر روسیه بخواهد این کار را کند از دو طرف تهدید می گردد یکی از طرف خود آمریکا که ممکن است او را تحریم کند و این تحریم در مقایسه با معاملات تسلیحاتی و سایر معاملات دیگر با ایران به زیان روسیه خواهد بود. از طرف دیگر هم بازار شیخ نشین های خلیج فارس و آن روابط نزدیکی که سر مسئله نفت بین روسیه و عربستان وجود دارد به هم خواهد خورد؛ بنابراین آن هایی که در انتظار هستند که بنشینیم تا روسیه وارد بازار ما بگردد در فکر وخیال به سر می برند.
منبع: فرارو